De belangrijkste hulpmiddelen die gebruikt worden voor het revalideren van uw gehoor, zijn hoortoestellen. Op deze pagina beschrijven we wat hoortoestellen precies zijn, wat ze wel en niet kunnen en welke verschillende typen hoortoestellen er bestaan.
In de linker kolom kunt door op het fabrikantenlogo te klikken naar de website gaan van de bewuste fabrikant en een indruk krijgen wat deze allemaal te bieden heeft.
Wat is een hoortoestel?
Hoortoestellen zijn elektronische apparaten die bedoeld zijn om mensen met een gehoorverlies beter te laten horen en verstaan.
Elk toestel bevat in elk geval de volgende onderdelen:
Microfoon: de microfoon vangt het geluid op. Veel toestellen bevatten twee microfoons, zodat het hoortoestel voorgrondgeluid van achtergrondgeluid kan onderscheiden.
Versterker/chip: tegenwoordig zijn vrijwel alle hoortoestellen digitaal. Het geluid dat door de microfoon(s) is opgevangen wordt digitaal versterkt en bewerkt. Doordat de technische mogelijkheden steeds groter worden, zijn bepaalde hoortoestellen in staat om het geluid aan te passen aan de omgeving waarin u bent.
Luidspreker: nadat het geluid door de chip is bewerkt, geeft de luidspreker het (bewerkte) geluid af.
Batterij: alle hoortoestellen werken op batterijen. Deze gaan, afhankelijk van het type, enkele dagen tot enkele weken mee en zijn door u zelf te vervangen.
Naast deze vaste onderdelen zijn bepaalde toestellen uitgerust met bedieningsregelaars, zoals een volumeregelaar of een programmaknop.
Wat kan een hoortoestel?
Bij iemand die slechthorend is, is en blijft het gehoor beschadigd. Hoortoestellen kunnen deze beschadiging uiteraard niet ongedaan maken. Bij het revalideren van het gehoor gaat het erom, dat we de mogelijkheden die uw gehoor nog heeft, optimaal benutten. Hoortoestellen zijn de hulpmiddelen waarmee we dit doel bereiken. Hoewel de verbetering in het verstaan en het functioneren vrijwel altijd merkbaar en meetbaar is, zijn hoortoestellen nooit zo goed als twee gezonde oren.
Typen Hoortoestellen
Hoortoestellen kunnen qua vorm ingedeeld worden in verschillende categorieën: in het oor (IHO), achter het oor (AHO) en luidspreker in het oor (LIHO).
We spreken van in-het-oor toestellen wanneer het volledige toestel zich in de gehoorgang (en soms gedeeltelijk de oorschelp) bevindt. De elektronica wordt in een op maat gemaakt schaaltje ingebouwd.
Dit type hoortoestel is voor een relatief kleine groep mensen geschikt. Een reden daarvan is dat toestellen in het oor uw gehoorgang grotendeels afsluiten. Dit is niet gunstig wanneer u bepaalde tonen nog goed waarneemt. Deze tonen moeten op de normale manier uw oor binnen kunnen. Als de gehoorgang afgesloten is, wordt dit verhinderd. Daarnaast zorgt deze afsluiting er vaak voor dat u meer moet wennen aan het geluid van uw eigen stem.
Een andere reden is dat IHO’s minder geschikt zijn voor mensen met zwaardere gehoorverliezen. Ook een oor dat veel oorsmeer produceert is een contra-indicatie voor een IHO toestel.
Voordelen van een systeem in het oor zijn dat de natuurlijke werking van de oorschelp behouden blijft, en dat het toestel (mits uw gehoorgang zodanig is dat het toestel geheel in de gehoorgang geplaatst kan worden) beter beschermd is tegen wind en regen. Mensen zijn soms geneigd om op basis van cosmetiek te kiezen voor een IHO. Tegenwoordig zijn de oplossingen achter-het-oor echter vaak cosmetisch aantrekkelijker dan in-het-oor.
Bij achter-het-oor toestellen bevindt het hoortoestel zich achter de oorschelp, en is het via een slangetje verbonden naar de gehoorgang. In het oor zit dan meestal een op maat gemaakt oorstukje of een zogenaamde ‘dome’ (een soort siliconen dopje).
AHO-toestellen zijn voor vrijwel alle vormen van slechthorendheid en typen oren geschikt. Zowel lichte als zware gehoorverliezen kunnen aangepast worden met een AHO systeem. Het is dan ook de meest toegepaste uitvoering. Een voordeel is, dat er in de gehoorgang geen electronica zit, waardoor we de gehoorgang voldoende open kunnen houden. Dit is in veel gevallen noodzakelijk. Daarnaast hebben AHO toestellen, vergeleken met IHO, vaak technisch gezien meer mogelijkheden. Op de meeste AHO’s bevinden zich twee microfoons. Hiermee is het hoortoestel in staat om een soort ‘richtbundel’ te maken voor het geluid, waardoor spraakgeluiden van de voorgrond behouden blijven en storende achtergrondgeluiden onderdrukt kunnen worden. AHO toestellen kunnen uitgerust zijn met bedieningsknopjes om desgewenst het volume of programma te wijzigen. Op de kleinste toestellen is geen ruimte voor deze knopjes. Soms is het dan mogelijk om via een afstandsbediening de toestellen te bedienen. Bij bepaalde geavanceerde AHO’s werken het linker en rechter toestel met elkaar samen, net zoals onze oren van nature met elkaar samenwerken.
De keuze tussen een normale slang (diameter ca. 2,3 mm) met een oorstukje en een dunne slang (diameter ca. 1 mm) met een dome of een hol schaaltje is afhankelijk van uw mate van gehoorverlies. Daarnaast kan ook de vorm van uw oor en uw fijne motoriek een rol spelen.
Een toestel met de luidspreker in het oor is ook een systeem waarbij het toestel zich achter de oorschelp bevindt. Het luidsprekertje wordt echter via een dun elektrisch draadje naar de gehoorgang verplaatst. Het ziet er dus ongeveer zo uit als een AHO met een dunne slang en heeft ook dezelfde technische mogelijkheden als hierboven beschreven. Een audiologisch voordeel is dat het geluid directer op het trommelvlies wordt aangeboden. Een cosmetisch voordeel is dat het hoortoestel zelf vaak wat kleiner is omdat de luidspreker naar de gehoorgang verplaatst is. Een nadeel kan zijn dat het luidsprekertje (vergeleken met een normale AHO) makkelijker in contact kan komen met oorsmeer. Dit systeem is dus wat onderhouds- en storingsgevoeliger en is daarom minder geschikt voor mensen die veel oorsmeer produceren. Ook neemt het luidsprekertje altijd wat ruimte in in de gehoorgang, dus deze moet voldoende ruim zijn. LIHO’s kunnen, afhankelijk van uw gehoorverlies en de vorm van uw oor, uitgevoerd worden met een standaard dome of met een op maat gemaakt schaaltje of oorstukje.